Najlepsze i najlepsi. Komiksowe top 25 (i jeszcze trochę)
W najnowszym numerze „Polityki” podsumowanie roku, także komiksowe. Poniżej lista, którą można znaleźć w wydaniu internetowym (w drukowanym ukazała się tylko czołowa piątka), na potrzeby bloga uzupełniam ją o nazwiska tłumaczek i tłumaczy. Ale niżej podrzucam jeszcze kilka tytułów wartościowych, fascynujących i udanych komiksów. I przyznaję, że walka o miejsce w top 10 była zażarta…
1. Trawa, scenariusz i rysunki: Keum Suk Gendry-Kim, przeł. Łukasz Janik, Centrala. Oparty na faktach zapis doświadczeń Koreanek, które w czasie II wojny światowej były seksualnymi niewolnicami japońskich okupantów. Przejmujące świadectwo historii i antywojenny manifest, narysowany i napisany z zaskakującą lekkością, która nie ujmuje tematowi powagi.
2. Dom, scenariusz i rysunki: Paco Roca, przeł. Tomasz Pindel, Kultura Gniewu. Podział majątku po zmarłym ojcu dla trójki rodzeństwa staje się okazją nie tylko do powrotu do czasów dzieciństwa, lecz także do naprawienia wzajemnych relacji i ustawienia życiowych priorytetów. Wzruszająca opowieść o wartości wspomnień i przebaczenia.
3. Życie i czasy Charliego Chan Hock Chye, scenariusz i rysunki: Sonny Liew, przeł. Jacek Żuławnik, Mandioca. Stylistyczny i gatunkowy rollercoaster. Biografia fikcyjnego rysownika jako metafora współczesnej historii Singapuru, polityczny manifest oraz refleksja nad naturą komiksu jako dziedziny sztuki.
4. Fastnachtspiel, scenariusz i rysunki: Marek Turek, Wydawnictwo 23. Pierwsze pełne wydanie cyklu stworzonego przez jednego z najbardziej oryginalnych polskich twórców. Halucynacyjna podróż przez ulice i zaułki ponurego miasta – komiks noir zasilany esencją z wyobraźni Lyncha i Kafki.
5. Sekret nadludzkiej siły, scenariusz i rysunki: Alison Bechdel, przeł. Wojciech Szot, Timof Comics. Nowy autobiograficzny album twórczyni „Fun Home” – opowieść o sporcie i drodze do fizycznej doskonałości jako punkt wyjścia rozważań na temat ciała, psychologii, literatury romantycznej, psychoterapii, nieudanych związków i polityki.
6. Moonshadow, scenariusz: J.M. DeMatteis, rysunki: Jon J. Muth, przeł. Jacek Drewnowski, Mucha Comics. Klasyczna opowieść, łącząca baśń, fantasy i science fiction, wplatająca w fabułę odwołania do literackiej klasyki i pulpowych czytadeł. Epicka saga o chłopcu, który w towarzystwie fantastycznych istot wyrusza w inicjująca podróż po wszechświecie.
7. Szeryf Babilonu, scenariusz: Tom King, rysunki: Mitch Gerards, przeł. Jacek Żuławnik, Egmont. Trzymający w napięciu i skupiony na emocjach bohaterów czarny kryminał w realiach współczesnego Iraku. Amerykański i iracki policjant wspólnie prowadzą śledztwo w sprawie morderstwa popełnionego w okupowanym przez siły Stanów Zjednoczonych Bagdadzie.
8. Wszędzie biały, scenariusz: Wilfrid Lupano, rysunki: Stéphane Fert, przeł. Ada Wapniarska, Timof Comics. Historia szkoły dla czarnych dziewcząt założonej w XIX wieku w prowincjonalnym miasteczku w stanie Connecticut oraz kampanii nienawiści, jaka rozpętała się przeciwko jej założycielce, abolicjonistce Prudence Crandall. Narysowana i napisana z lekkością, choć pełna goryczy lekcja historii.
9. Ptaszyna, scenariusz: Darcy Van Poelgeest, rysunki: Ian Bertram, przeł. Hubert Brychczyński, Centrala. Dwunastoletnia dziewczynka prowadzi do walki ruch oporu sprzeciwiający się rządom terroru prowadzonym w Ameryce przez katolickich fundamentalistów. Inteligentna, wielopoziomowa fantastyka postapokaliptyczna.
10. Kroniki z młodości, scenariusz i rysunki: Guy Delisle, przeł. Olga Mysłowska, Kultura Gniewu. Kanadyjsko-francuski artysta tym razem zamiast komiksu z dalekich podróży opowiedział historię z własnej młodości i pracy w fabryce papieru. Autobiograficzna blidungsroman napisana z humorem, dystansem i reporterską wnikliwością.
Druga dziesiątka. I pół. Tu już konkretne miejsce byłoby kwestią raczej umowną, bo niemal każdy z tych albumów brałem poważnie pod uwagę układając dla „Polityki” listę najlepszych dziesięciu. Więc żeby było choć odrobinę sprawiedliwiej, ułożyłem tę piętnastkę w kolejności alfabetycznej.
Aldobrando, scenariusz: Gipi, rysunki: Luigi Criton, przeł. Krzysztof Umiński, Kultura Gniewu
Boska komedia Oscara Wilde’a, scenariusz i rysunki: Javier de Isusi, przeł. Karolina Jaszecka, Non Stop Comics
Conan z Cymerii, tom 1, scenariusz: Jean David Morvan, Vincent Brugeas, Mathieu Gabella, rysunki: Pierre Alary, Vincent Brugeas, Anthony Jean, Wydawnictwo Labrum
Człowiek, scenariusz: Diego Agrimbau, rysunki: Lucas Varela, przeł. Ada Wapniarska, Timof Comics
Drakula, scenariusz i rysunki: Alberto Breccia, przeł. Aleksander Donakowski, Non Stop Comics
Empress, scenariusz: Dominika Węcławek, rysunki: Maciej Pałka, Komiks Dnia
Gender Queer. Autobiografia, scenariusz i rysunki: Maia Kobabe, przeł. Hubert Brychczyński, Centrala
Havok i Wolverine. Stopiony, scenariusz: Louise Simonson, Walter Simonson, rysunki: Kent Williams, Jon J. Muth, przeł. Jacek Drewnowski, Egmont
Koleje losu, scenariusz i rysunki: Paco Roca, przeł. Aleksandra Jackiewicz, Jakub Jankowski, Timof Comics
Miotacz śmierci, scenariusz i rysunki: Daniel Clowes, przeł. Wojciech Góralczyk, Kultura Gniewu
Pośród lasu, scenariusz: Carmen Maria Machado, rysunki: Dani, przeł. Paulina Braiter, Egmont
Shenzhen, scenariusz i rysunki: Guy Delisle, przeł. Piotr Łapiński, Kultura Gniewu
Twarz, brzuch, głowa, scenariusz: Wanda Hagedorn, rysunki: Ola Szmida, Kultura Gniewu
Uwodzenie. Historia architektoniczno-kryminalna, scenariusz i rysunki: Lucas Harari, przeł. Tomasz Swoboda, Centrum Architektury
Wonder Woman. Martwa Ziemia, scenariusz: Daniel Warren Johnson, rysunki: Daniel Warren Johnson, Mike Spicer, przeł. Jacek Żuławnik, Egmont
Pięć najlepszych wznowień.
Ale uwaga, biorę pod uwagę jedynie te edycje, które wnoszą jakąś wartość dodaną: nową formę publikacji, dodatkowe strony, bogactwo materiałów informacyjnych. Musiałem narzucić to ograniczenie, inaczej ta lista składałaby się wyłącznie z komiksów arcydzielnych, które akurat doczekały się w tym roku kolejnego wydania, ale w niezmienionej formie (jak np. „Fun Home” Alison Bechdel).
1. Incal (edycja czarno-biała), scenariusz: Alejandro Jodorowsky, rysunki: Moebius, Scream Comics
2. Kajko i Kokosz. Złota kolekcja, tom 1 & 2, scenariusz i rysunki: Janusz Christa, Egmont
3. Oszołomiające bajki urłackie, scenariusz i rysunki: Krzysztof Prosiak Owedyk, Kultura Gniewu
4. Weź się w garść, scenariusz i rysunki: Anna Krztoń, Wydawnictwo Komiksowe
5. Wampiurs Wars, scenariusz i rysunki: Jan Plata-Przechlewski, Wydawnictwo Kurc
Osiem najlepszych komiksów dla dzieci.
Dlaczego osiem? A dlaczego nie?
1. Trzeba ratować święta!, scenariusz i rysunki: Benjamin Renner, przeł. Krzysztof Umiński, Kultura Gniewu
2. Muminki, tom 1-3, scenariusz i rysunki: Tove Jansson, Lars Jansson, przeł. Teresa Chłapowska, Ernest Kacperski, Egmont
3. Chłopiec z gór, scenariusz: Severine Gauthier, rysunki: Amelie Flechais, przeł. Julia Szustak, Kultura Gniewu
4. Malutki lisek i Wielki Dzik, tom 7. Porządki, scenariusz i rysunki: Berenika Kołomycka, Egmont
5. Bajka i jej gang, scenariusz i rysunki: Marcin Podolec, Kultura Gniewu
6. Miki i kraina Pradawnych, scenariusz: Denis-Pierre Filippi, rysunki: Silvio Camboni, przeł. Maria Mosiewicz, Egmont
7. Myszka Miki: Horrifikland. Przerażająca przygoda, scenariusz: Lewis Trondheim, rysunki: Alexis Nesme, przeł. Maria Mosiewicz, Egmont
8. Karolina i Klara. Medalion czasu, scenariusz: Sebastian Frąckiewicz, rysunki: Anna Krztoń, Fundacja Kosmos dla Dziewczynek
Przyznaję, w żadnej z kategorii nie był to łatwy wybór. Życzę sobie – i Państwu – żeby za rok był równie trudny.
